Historia kościoła i parafii

Zachęcamy, aby każdy, kto będzie jechał trasą Przasnysz – Chorzele zatrzymał się na chwilę w Skierkowiźnie, aby poczuć atmosferę „drewnianej bazyliki”. Jest to „perła” wśród drewnianych świątyń Mazowsza, a prace nad jej wnętrzem trwały ponad 32 lata.

 

Fragment programu „Mazowsze. Sacrum i Profanum” wyemitowany przez TVP3 dnia 16.05.2022 r.

 

Kościół w Skierkowiźnie to jedna z najmłodszych świątyń, jakie powstały na Mazowszu. Jeszcze w I połowie XIX wieku zamieszkiwało ją 11 osób, a pod koniec tego stulecia liczyła już 45 mieszkańców.

Wierni ze Skierkowizny, aby dostać się do swojej świątyni parafialnej w Przasnyszu, musieli pokonać 15 km w jedną stronę. Aby stworzyć im lepsze warunki dotarcia do kościoła Kazimierz Gwiazda- wikariusz z Przasnysza postanowił wybudować świątynię. Tak wspominał: „Jeżdżąc do chorych w parafii, do odległych od Przasnysza o kilkanaście kilometrów wiosek po trudnej piaszczystej szosie, powziąłem myśl, by utworzyć w Skierkowiźnie nową parafię”.

W tym czasie w Janowie pobudowano nowy kościół murowany. Dotychczasowy drewniany okazał się niepotrzebny. W 1936 r. ks. Kazimierz Gwiazda odkupił obiekt od janowskiej parafii i przewiózł do Skierkowizny, ustawiając na podarowanym gruncie. Przez kolejne dwa lata trwały prace. Kościół nie był konsekrowany. Poświęcił go wuj ks. Gwiazdy, dziekan przasnyski ks. Józef Piekut.

6 sierpnia 1938 r. abp Antoni Julian Nowowiejski (wyniesiony na ołtarze w 1999 r. w gronie 108 Polskich Męczenników) wydał rozporządzenie w sprawie erygowania nowej parafii. Czytamy w nim: „Celem ułatwienia mieszkańcom wsi Skierkowizna oraz sąsiednich spełniania obowiązków religijnych, po wysłuchaniu osób zainteresowanych oraz Kapituły Katedralnej w Płocku zgodnie z kan. 1427 i 1428 Kodeksu Prawa Kanonicznego, niniejszym dekretem erygujemy w Skierkowiźnie, dekanatu przasnyskiego, nową Parafię św. Andrzeja Boboli z kościołem parafialnym p.w. św. Izydora”. 

Warto zwrócić uwagę, że Skierkowizna ma nie jednego, lecz dwóch patronów: oddzielnie parafii i kościoła.

Skierkowizna jest jedyną w diecezji płockiej parafią pw. św. Andrzeja Boboli, kapłana, męczennika i patrona Polski.

Do nowej parafii zostały włączone wioski: Skierkowizna, Kobylaki Petrusy, Kobylaki Konopki, Kobylaki Czarzaste, Kobylaki Szczepanki, Kobylaki Korysze, Kobylaki Włodki, Kaki Mroczki, Romany Fuszki, Romany Górskie, Romany Sebory, Romany Janowięta, Ulatowo Gać, Ulatowo Żyły, Ulatowo Adamy, Ulatowo Niwka, Ulatowo Zarośle, Ulatowo Borzuchy, Ulatowo Czerniaki, Kobylaki Wólka.

Rozporządzenie abpa Nowowiejskiego weszło w życie z dniem 1 września 1938 roku. Pismem z dnia 8 września abp Nowowiejski upoważnił dziekana przasnyskiego ks. Józefa Piekuta do wykonania dekretu o erygowaniu nowej parafii: 

„W najbliższy dzień świąteczny lub niedzielny należy odczytać z ambony w kościele parafialnym w Przasnyszu, w Krzynowłodze Wielkiej i Małej, w Jednorożcu i w Skierkowiźnie, zaznaczając, że z dniem 1 września b.r. wyznaczonemu zarządcy parafią Skierkowizna przysługują prawa administratora parafii z prawem i obowiązkiem spełniania wszystkich czynności duszpasterskich w stosunku do mieszkańców wymienionych wiosek, prowadzenia ksiąg metrykalnych i akt stanu cywilnego oraz grzebania zmarłych na nowoutworzonym cmentarzu grzebalnym w Skierkowiźnie”.

Administratorem mianowany został 10 sierpnia 1938 roku ks. Kazimierz Kownacki, dotychczasowy wikariusz parafii Lekowo. Był nim do 1946 roku. U progu swego istnienia parafia Skierkowizna liczyła 2421 wiernych.

OPIS WNĘTRZA I BRYŁY ŚWIĄTYNI

Swój obecny wygląd kościół zawdzięcza śp. ks. Sylwestrowi Szadkowskiemu, pod którego kierunkiem w latach 1966- 1997 wykonano nie tylko szalunek ścian z zewnątrz, ale także ozdobiono wnętrze kościoła. Z dawnego kościoła zostały tylko ściany z bala sosnowego. Budynek – choć zewnętrznie zachował dawną architekturę – to wewnątrz jest nowym dziełem. Wnętrze kościoła jest pomysłem ks. kan. Szadkowskiego, który po obejrzeniu kościołów w Tatrach, stwierdził, że z drzewa można zrobić wszystko.

Kościół ma zupełnie inne proporcje niż większość świątyń mazowieckich. Bryła jest zbudowana na planie wydłużonego prostokąta, znacznie węższe i niższe prezbiterium wydzielone jest wewnątrz, a z bryły od wschodu „wystaje” stosunkowo krótkie i wąskie trójboczne zakończenie prezbiterium, niespotykane we wcześniejszych kościołach budowanych na tym terenie. Po obu stronach prezbiterium wydzielone są dwa pomieszczenia – od północy zakrystia i od południa kruchta boczna – z lożami w górnych kondygnacjach, otwarte ku wnętrzu kościoła. Nad korpusem nawowym i częścią prezbiterium znajduje się wspólny dach dwuspadowy, nad wystającym poza budowlę zakończeniu prezbiterium dach pięciopołaciowy, natomiast nad kruchtą główną daszek dwuspadowy. Wszystkie dachy są pokryte blachą. Nad częścią prezbiterialną góruje czworoboczna wieżyczka na sygnaturkę nakryta daszkiem cebulastym zakończonym iglicą zwieńczoną krzyżem. Nad drzwiami wejściowymi znajduje się dwuspadowy daszek. Na szczycie fasady kościoła umieszczono zegar. To jedyny taki przypadek wśród mazowieckich kościołów.

W pozostałych elementach stawiano tę świątynię, starano się nawiązać do najlepszych wzorców drewnianego budownictwa sakralnego na Mazowszu. Stąd kościół w Skierkowiźnie jest budowlą  orientowaną, a więc usytuowaną na osi wschód-zachód, z częścią prezbiterialną skierowaną na wschód. Został on wzniesiony w konstrukcji zrębowej, którą dopiero w późniejszych latach z zewnątrz oszalowano (1970).

Wchodząc do środka kościoła można się poczuć jak w prawdziwej drewnianej bazylice. Trójnawowe wnętrze zostało rozdzielone na nawy czterema parami ozdobnie fazowanych słupów. Poszczególne części kryte są różnymi rodzajami stropów: nad nawą główną i prezbiterium znajduje się wspólne sklepienie kolebkowe z kasetonami, w końcowej części prezbiterium (wystającej od wschodu poza lico budowli) sklepienie kopulaste. Z kolei w nawach bocznych możemy oglądać stropy kasetonowe. Również ściany wewnątrz świątyni zostały ozdobnie oszalowane różnymi rodzajami drewna. Możemy tu zobaczyć nie tylko sosnę, ale także dęby (pospolity, czarny i burgundzki), jawor, jesion, mahoń, modrzew, orzech włoski, świerk oraz drewno z naszych drzew owocowych (czereśnia, grusza, jabłoń, śliwa). Nagromadzenie tak różnych rodzajów i odcieni drewna sprawia, że jest to niezwykle ciekawy i jednocześnie najbardziej naturalny sposób na ozdobienie wnętrza kościoła. Aby zapobiec odbarwieniu drewna, w oknach od wewnątrz zastosowano „antisol” – rodzaj szkła, który pochłania 70% promieni ultrafioletowych. Posadzka jest sjenitowa. Schody do świątyni i posadzkę w kruchcie wykonano z granitu.

Umeblowanie kościoła wykonał stolarz z Małego Płocka Włodzimierz Borys ze swoim ojcem, a stacje Drogi Krzyżowej, krzyż w prezbiterium oraz figury św. Andrzeja Boboli i Matki Bożej są dziełem rzeźbiarza z Zakopanego Longina Stadnickiego.

Wraz z upiększaniem kościoła śp. ks. kanonik Sylwester Szadkowski prowadził też inne inwestycje. W 1968 r. zostały wykonane dla parafii przez p. Eugeniusza z Przemyśla trzy dzwony o imionach: Matka Boża, św. Andrzej Bobola, św. Izydor. Nowo wybudowaną dzwonnicę poświęcił i konsekrował 9 listopada 1969 roku biskup Piotr Dudziec. W latach 1966- 1972 został uporządkowany, powiększony i ogrodzony cmentarz parafialny. Poświęcił go 10 września 1972 roku ks. biskup Bogdan Sikorski. Dziełem ks. Szadkowskiego są także budynki gospodarcze (1965), plebania (1970- 1978).

RELIKWIE W PARAFII

Kościół posiada relikwie św. Andrzeja Boboli. Ofiarowali je wraz z relikwiarzem mieszkający w Warszawie: pułkownik Wojska Polskiego Apolinary Kędzielski wraz z małżonką Alicją – profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. Rodzice pana Apolinarego otrzymali relikwie z Włoch bezpośrednio po kanonizacji Świętego.

W 2019 roku staraniem obecnego proboszcza ks. Sławomira Wądołka w kościele odbyła się instalacja relikwii świętych Pastuszków z Fatimy: Hiacynty i Franciszka Marto, które można uczcić podczas każdego nabożeństwa fatimskiego – od maja do października. Natomiast w październiku 2022 r. ks. Sławomir uroczystości zainstalował w świątyni relikwie św. Izydora Oracza, patrona rolników i miejscowego kościoła.

Proboszczowie Parafii św. Andrzeja Boboli w Skierkowiźnie:

    • śp. Ks. Kazimierz Kownacki (1938-1946) pierwszy proboszcz parafii – pochowany w Skierkowiźnie
    • śp. Ks. Stanisław Kowalczyk (1946-1954) proboszcz parafii Święte Miejsce zarządzający również parafią w Skierkowiźnie
    • śp. Ks. Jerzy Bralski (1954-1958) – pochowany w Drążdżewie
    • śp. Ks. Henryk Maliński (1958-1962) – pochowany w Ciachcinie
    • śp. Ks. Jan Jakub Lipiński (1962-1965) – pochowany w Siecieniu
    • śp. Ks. Sylwester Szadkowski (1965-2001) – pochowany w Skierkowiźnie
    • Ks. Cezariusz Krupiński (2001-2004)
    • Ks. Henryk Zagórowicz (2004- 2009)
    • Ks. Artur Ciuba (2009- 2013)
    • Ks. Sławomir Szumski 2013
    • Ks. Karol Kaniecki (2013-2017)
    • Ks. Sławomir Wądołek (od 2017 r.)

Nie możesz skopiować treści tej strony.